HI JACK!
Geçmişten Günümüze En Çılgın Uçak Kaçırma Olayları, HI JACK nedir, Hijacking neden olur, Hijacking nedir, Uçak kaçırılınca ne yapmalıyız, Uçak Kaçırma Eylemini Gerçekleştirebilecek Kişi Tipleri Nelerdir
Uçak kaçırma eyleminin İngilizcesi “Hijacking”tir. Bunun böyle adlandırılmasının sebebi ise kayıtlara geçen uçak kazalarından birinde, korsanın kokpite girip, pilota selam vermek amacıyla İngilizce de selam anlamına gelen “Hi” ve pilotun adını (Jack) kullanmasıdır. Yani: Hi Jack!
Hava korsanlığı veya uçak kaçırma, bir uçağın silahla ya da darp yöntemiyle kontrolünün ele geçirilmesidir. Yapılan bu korsanlıklar çeşitli amaçlara hizmet edebilir. Uçak kaçırma olaylarının bir kısmı direkt olarak terör eylemi olarak gerçekleştirilmiş olup, uçak patlayıcılarla infilak ettirilerek yolcular katledilmiştir. Kalan kısmı ise fidye amaçlı ya da siyasi mesaj verme kaygılı gerçekleştirildiğinden, uçaklara ve yolculara zarar verilmemiştir. İnfilak haricinde gerçekleşen uçak kaçırma eylemlerinden sadece birisi başarıyla gerçekleşmiştir. Eylem 24 Kasım 1971 tarihinde Amerika’da yaşanmıştır. Cooper adlı korsan, uçağın arka kapısından paraşütle atlamış ve aldığı parayla birlikte kayıplara karışmıştır. Adamın ölüp ölmediği bilinmiyor ancak artık uçak seyir halindeyken kapının açılmaması için kapılara eklenmiş pime korsanın adı verilmiş: Cooper pimi. Daha sonra kendisini taklit etmek isteyenler olmuş fakat başarılı olamamışlardır.
HI JACK!-1
Tarihteki ilk uçak kaçırma eylemi 1931 yılının Şubat ayında Peru’da gerçekleşmiştir. Ford Trimotor adlı uçakla gerçekleştirilen eylemde Peru devrimcileri rol almıştır. O zamandan bu yana hava korsanları çok sayıda eylem yapmışlardır.
Uçak Kaçırma Eylemini Gerçekleştirebilecek Kişi Tipleri
Suçlular: Bu tür kişiler iyi silahlanmış, kararlı kişilerdir. Bu kişilerin uçak kaçırma nedenleri, gasp edilen parayı yurt dışına kaçırma, birtakım tutukluların serbest bırakılmasını sağlamak, hüküm giymemek için yurt dışına kaçma gibi nedenler olabilir.
Teröristler: Bu tür kişiler iyi organize olmuş, silahlı ve eğitimli kişilerdir. Bu kişilerin genellikle politik eğilimlerine bağlı hedefleri vardır. Bu tür gruplar fanatik eğilimlerinin derecesine bağlı olarak, hedefleri anlaşılıncaya veya olay sonuçlanıncaya kadar saldırgan bir biçimde amaçlarına ulaşmaya çalışırlar.
Akli Dengesi Yerinde Olmayanlar: Genellikle manik depresif kişiliğe sahip ve çevrenin dikkatini çekmeye çalışan kişilerdir. Son derece tehlikeli olan bu kişilere dikkatli ve özenli davranılmalıdır.
Sığınmacılar: Genellikle baskıcı rejimlerden kaçan kişilerdir. Çoğunlukla kendi hayatlarına değer verir, başkalarının yaşam hakkına saygı duyarlar.
Geçmişten Günümüze En Çılgın Uçak Kaçırma Eylemleri
– Oyuncak Tabanca ile 55 Yolculu Uçağı Sofya’ya Kaçırmak
16 Eylül 1969 tarihinde Sadi Toker isimli şahıs, oyuncak bir tabanca ile SEÇ adlı yolcu uçağını 55 yolcu ve 6 mürettebat ile beraber Sofya’ya kaçırdı. Sonrasında Bulgaristan yetkilileri Sadi Toker’i Türkiye’ye iade etti.
– Liseli Hava Korsanlarının Kısa Süreli Macerası
19 Mart 1977 tarihinde İsmail Açan ve Hanefi Güzel adlı 17 yaşındaki iki öğrenci bir pilotu yaralayarak Diyarbakır uçağını Beyrut-Lübnan’a kaçırdı. İçinde 173 yolcu ve 7 mürettebat bulunan uçak inişinden kısa süre sonra kontrol altına alındı ve hava korsanı liseliler Türk yetkililere iade edildi.
– Görevimiz Oyuncak Panda
24 Şubat 1998 tarihinde Adana-Ankara seferinin yapan THY’nin RJ 100 tipi uçağını kaçıran Mehmet Dağ o dönem yaşanan Cezayir olayını protesto etmek amacıyla elindeki oyuncak panda da bomba olduğunu söylüyor. Uçağın içindeki yolcular bu blöfü yemiyor ve hava korsanını etkisiz hale getiriyorlar.
– ”Uçağı Kaçırmamı Atatürk Emretti”
10 Nisan 2007’de Diyarbakır-İstanbul seferini yapan Pegasus Havayolları’na ait uçağı 178 yolcusu ve 7 mürettebatla kaçıran Mehmet Gökşingöl’ün bahanesi bir hayli garipti. Hava korsanının iddiasına göre rüyasında Atatürk’ü görmüş ve Atatürk ona uçağın düşeceğini bu yüzden de kaçırmasını söylemişti. Kendisi de pilotu tehdit ederek rotayı değiştirmek istemiş. Fakat Gökşingöl yüklü miktarda alkol ve esrarla yakalanmıştır.
– Çatal Bıçakla Uçak Kaçırmak
21 Ekim 2009’da Mısır Havayolları’nın İstanbul-Kahire seferini yapan uçak bir Sudanlı tarafından kaçırılmaya çalışıldı. Yolcu kendisine yemek için verilen çatal bıçakla hostesi rehin aldı ve uçağın Kudüs’e yönlendirilmesini istedi. Amacının Kudüs’ü kurtarmak olduğunu söyleyen korsan güvenlik görevlilerinin müdahalesi ile etkisiz hale getirildi.
– Uçak Kaçırma Tarihinin En Kanlı Operasyonu: Malta Olayı
24 Kasım 1985’de Mısır Havayolları’na ait 737 uçağı Atina-Kahire seferini yaparken kaçırıldı. 3 hava korsanı uçağı Malta’ya yönlendirdi. Malta Hükümeti uçağa iniş izni vermeyerek pist ışıklarını kapattı. Fakat yakıtı bitme noktasındaki uçağı, pilot gece olmasına rağmen büyük bir başarıyla indirdi. Kaçırmadan hemen sonra Mısır’lı özel komando timi Malta’ya geldi. Sabah başlayan operasyonda komandolar uçağa alt bölmeden girdiler ve duman bombası atarak ateş açtılar. Yolcuların ifadelerine göre komandolar bilinçsizce etrafa mermi yağdırmışlardı. Rehineler kurtarıldı fakat operasyonda çoğu yolcu 57 kişi hayatını kaybetti.
Peki Kaçırılan Uçakta Ne Yapmalı?
Son yıllarda kaçırma olaylarına engel olmak için özel güvenlik önlemleri alınıyor. Gelişmiş röntgen cihazları ile kabine tehlikeli bir madde sokmak imkansız. Ayrıca bazı hava yolu şirketleri terör riskini yüksek bulduğu bölgelere sefer yaparken özel güvenlik şirketlerinden hizmet satın alıyor. Bu nedenle Avrupa ve Amerika’da kaçırma olaylarına rastlamak neredeyse imkansız . Ama Asya ve Afrika ülkeleri hala büyük riske sahiptirler.
Bir talihsizliğe uğradınız ve uçağınız kaçırıldı. İşte yapacaklarınız:
– Öncelikle sakin olun ve dikkat çekmemeye çalışın. Unutmayın hava korsanları içinde bulundukları durum nedeniyle çok sinirli olacaklardır.
– Teröristlerin dediklerini yapın. Tartışmaya veya üzerine atlayıp silahını almak gibi kahramanlıklara kalkışmayın.
– Çok uzun süre rehin kalabilirsiniz. Kendi kendinize konuşup telkin yöntemi ile güçlü olmaya çalışın.
– Pasaportunuzu saklayın. Kesinlikle ortada bırakmayın.
– Eğer uçağa operasyon yapılırsa başınızı korumaya çalışın. Operasyon sırasında yangın çıkarsa ve acil çıkış kapısının yanındaysanız hemen bu kapıları açmaya çalışın.
Yazan: Emine Kübra Korkmaz
Kaynakça:
https://www.hezarfendergi.com/2014/08/22/ucak-kacirma-olaylari-hi-jack/
https://www.airporthaber.com/kose-yazilari/ucak-kacirmak-393y.html
https://listelist.com/turkiye-ucak-kacirma/
http://www.hurriyet.com.tr/kokpit-39133291
