İnsan Kaynakları Planlaması ve Havacılık Sektörü

İnsankaynakları,havacılık psikolojisi,havacılık

 

Havayolu işletmeleri küreselleşen dünyada, rekabet avantajlarını korumak, arttırmak, belirsizlik ortamında devamlılıklarını sürdürebilmek ve sürekli artan kalitede hizmet sunabilmek için büyük çaba gösterirler. Sürekli artan kalitede bir hizmet sunulması teknik ve operasyonel faaliyetlerin sorunsuz bir şekilde yürütülmesi ile yakından ilgilidir. Peki, bunların gerçekleştirilmesi neyle başlar dersiniz? Tabii ki söz konusu hizmeti verecek olan nitelikli ve yetişmiş insan kaynağına sahip olmakla. Bu yazımızda havacılık sektörünün insan kaynakları yönünü ele alıyoruz ve evet, hız kaybetmeden yazımıza devam ediyoruz.

İnsan Kaynakları Planlaması

İlk paragrafta insan kaynağına sahip olmaktan bahsetmiştik. Fakat sadece sahip olmak yetmiyor, bu insan kaynağını iyi yönetebilmek, planlayıp organize edebilmek son derece önem kazanıyor. İşte burada planlama sihirli kelime olarak çıkıyor karşımıza. Planlama yapmak diğer tüm işletmelerde olduğu gibi havayolu işletmelerine de amaçlarına en kısa yoldan ulaşmalarını engelleyecek etkenlere karşı önceden önlemler alabilmek ve karlı olabilmek gibi daha pek çok fayda sağlıyor.

İnsan kaynakları planlamasını en özet şekliyle anlamaya çalışırsak organizasyonda doğru zamanda, doğru kişilerin istihdamını sağlama süreci olarak tanımlayabiliriz. Kişiler, işler, zaman ve para faktörleri bu devamlı ve dinamik sürecin yapı taşlarıdır. İnsan kaynakları planlaması, işletmelerin stratejik hedeflerini sayı ve nitelik olarak insan gücüne dönüştürme gibi çok önemli bir işleve sahiptir.

Havacılıkta İnsan Kaynakları Planlaması

Sivil havacılığın uluslararası nitelikte olması insan kaynakları planlamasını zorunlu kılan bir etken diyebiliriz. Buna ek olarak havacılıkta 24 saat hizmet sunulmasının kaçınılmaz olması da istihdam edilmesi gereken çalışan sayısını arttırıyor. Hizmetin özelliğine bağlı olarak uçuş, bakım, yer hizmetleri ekibi gibi birçok farklı ekibin çalışma saatlerinin planlanması tahmin edeceğiniz gibi büyük önem taşıyor. Pek çok farklı meslek grubunun olması, bu meslek gruplarında çalışanların teknik bilgi ve yetenek gerektiren pozisyonlarda bulunmaları, sektörün çok fonksiyonlu yapısı ve özellikle de uçuş faaliyetini gerçekleştiren ekiplerin doğru, etkin ve verimli bir şekilde görevlerini yerine getirmeleri çok kritik. Bunun için etkili, gerçekleştirilebilir ve profesyonel bir insan kaynakları planlamasının yapılması mecburi olarak karşımıza çıkıyor.

Emniyet ve Güvenliğin Ön Planda Olmasının Etkileri

Havayolu işletmelerinde uçuş personeli planlamasına yönelik, ulusal ve uluslararası birçok standart ve kural bulunduğu için planlama yapılırken çok dikkatli bir çalışma yapılıyor. Bu sektörde uçuş emniyeti ve güvenlik ön planda olduğundan insan kaynağının planlanması diğer sektörlere göre çok daha hassas gerçekleştiriliyor. Özellikle uçuş personelleri için kesintili/kesintisiz uçuş, dinlenme, geçici ek görev ve nöbetçi ekip görevi süreleri ile birlikte çalışacak ekiplerin uyumlu olması ve çalışılacak uçak tipi gibi her türlü detay ayrıntılı olarak tasarlanıyor.

İnsan kaynakları planlaması sürecinde genellikle tahmin, programlama, değerlendirme ve kontrol gibi aşamalardan geçiliyor. Bunu açıklayacak olursak insan kaynakları planlamasıyla mevcut iş gücünün envanteri çıkarılıyor ve gelecekte havayolu işletmesinin gereksinim duyacağı insan kaynaklarının niceliği ve niteliği belirlenerek bunlara göre farklı yönetim stratejileri uygulanıyor. İşletmenin amaçları ve hedefleri belirlenerek bunlara ulaşmak için izlenmesi gereken adımlar atılıyor. 

Planlar Hiçbir Şeydir, Planlama Her Şeydir

Kısacası, havacılık sektöründeki tüm hizmetlerin ilerleyebilmesinin kalbinde detaylı bir şekilde yapılmış olan insan kaynakları planlaması vardır desek sanırım abartmış olmayız. Elbette havacılıkta insan kaynakları planlamasına dair söyleyecek daha çok söz var fakat şimdilik General Einsenhower’ın “Planlar hiçbir şeydir, planlama her şeydir.” sözünün havacılık için çok şey ifade ettiği aklımıza kazınsa yeter.

---

Yazan: Psk. Ayşe Bahar Duyar

Kaynakça:

Akyurt, İ. Z., & Yaşlıoğlu, D. T. (2018). Havacılık Sektöründe Ekip Planlama Yönetimi: Bir Türk Havayolu Örneği. İşletme Araştırmaları Dergisi, 19(1), 424-446.

Demir, A. Z. Hava taşımacılık sektörü, İstanbul Yeni Havalimanı ve  insan kaynağı planlama ihtiyacı. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(25), 79-94.

Witt, C., & Mühlemann, A. (1995). Service quality in airlines. Tourism economics, 1(1), 33-49.

Yazgan, A. E., & Yiğit, S. (2013). Türk sivil havacilik sektörünün uluslararası rekabetçilik düzeyinin analizi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 13(25), 421-445.