Cüce Gezegenler Serisi -5: Eris
- Cüce Gezegenler Serisi -5: Eris
- Eris
- Boyut ve Mesafe
- Yörünge ve Dönme
- Oluşumu
- Atmosfer
- Yaşam Potansiyeli
| cüce gezegen, Eris, gezegen, güneş sistemi, Kupier Kuşağı, nasa, Uzay |
Merhaba sevgili havacılık ve uzay meraklıları,
Bu yazımda sizlere serimizin son gezegeni (Güneş’e göre olan uzaklığına göre beşinci gezegen) olan Eris hakkında bilgi vereceğim. Keyifli okumalar dilerim.
Eris
Eris, 21 Ekim 2003’te M.E. Brown, C.A. tarafından keşfedildi. Eris, güneş sistemimizdeki bilinen en büyük cüce gezegenlerden biridir. İsmini antik Yunan anlaşmazlık ve çekişme tanrıçasından almıştır. Eris, Yunan mitolojisinde karışıklık çıkarmak ve anlaşmazlık yaratmakla sorumlu tanrıça. Eris, bir gezegenin tanımı hakkında bilimsel bir tartışmanın merkezinde kaldığı için bu ismi almıştır. Yani, boyutundan dolayı bir gezegen olarak mı sınıflandırılmalıdır? Yoksa, bir cüce gezegen olarak mı sınıflandırılmalıdır? 2006 yılındaki bu tartışmanın sonunda Eris, bir cüce gezegen olarak tanımlandı.
Boyut ve Mesafe
Başta, Eris’in Plüton’dan daha büyük olduğu bilinmekteydi fakat neredeyse aynı boyuttalar. Eris, Dünya’nın Ay’ından biraz daha küçüktür. Yaklaşık 722 mil, yani 1.163 kilometre, yarıçapı ile Eris, Dünya’nın yarıçapının yaklaşık 1 / 5’i kadardır.
Eris, Güneş’ten yaklaşık 68 astronomik birim uzaklıktadır, ortalama 10.125.000.000 kilometreye denk gelmektedir. Bu mesafeden Güneş ışınlarının, Güneş’ten Eris yüzeyine ulaşması dokuz saatten fazla sürer.
Yörünge ve Dönme
Eris’in, Güneş etrafındaki bir yolculuğu 557 Dünya yılını alır. Eris’in yörüngesinin düzlemi, Güneş sistemimizin dışında kalmaktadır. Diğer cüce gezegenler gibi, Eris de, Kuiper Kuşağı’nda bulunmaktadır fakat tam konumu Kuiper Kuşağı’nın biraz daha ötesine uzanır.
Eris’in gün uzunluğu yaklaşık olarak 25,9 saattir, yani bizimkine benzerdir.
Oluşumu
Diğer cüce gezegenler gibi, Eris de, Kuiper Kuşağı’nda bulunduğu için Güneş sistemimizin tarihinin erken dönemlerinde oluşmuştur.
Eris’in iç yapısı hakkında bilinen fazla bir şey yoktur. Ayrıca, büyük olasılıkla Plüton’a benzer kayalık bir yüzeye sahip olduğu düşünülmektedir.
Atmosfer
İlginç bulduğum bir atmosfere sahiptir. Cüce gezegen genellikle Güneş’ten uzak olduğu için atmosferi çöker ve donar, yüzeye kar olarak düşer ve Güneş’e yaklaştıkça atmosfer çözülür.
Eris’in Dysnomia adında çok küçük bir uydusu vardır. Bu ay, ismini kanunsuzluğun iblis tanrıçası Eris’in kızından almıştır.
Yaşam Potansiyeli
Oldukça soğuk ve buzla kaplı bir gezegen olduğu biliniyor, bu nedenle yaşamın var olma ihtimali de oldukça düşük olarak ele alınıyor.
Yazan: Arzuhan Bilgin
Kaynakça:
https://solarsystem.nasa.gov/planets/dwarf-planets/eris/in-depth/
