#ILS #DME #NDB #VOR #TACAN #flightsystems
Her havaalanı ya da havalimanı farklı koşullar altında çalışır. Bu çalışma prensibi boyut ve hava trafik yoğunluğu düzeyinde, gündüz ve gece çalışma saatlerini etkiler. Bu durumlara bağlı olarak, daha az ekipman ve destek gerektirdikleri anlamına gelir ve yalnızca tipik pist işaretlerine ve havaalanı aydınlatmasına ihtiyaç duyulur. Daha büyük ticari havaalanlarının gece saatlerinde çalışması gerekir ve bu nedenle kalkışları, inişleri ve manevraları destekleyecek seyir yardımcıları ile yeterince donanımlı olmaları sağlanır. Gelin şimdi bu yardımcı cihazları kısaca tanıyalım.
Havacılıkta uçuş güvenliğinin sağlanması en önemli kurallardan biridir ve bundan dolayı uçakların kaza kırıma uğramadan pistten teker kesmesi ya da piste teker koyması emniyetli bir şekilde sağlanmaya çalışılır. Hava seyrüseferi çeşitli yöntemlerle gerçekleştirilir. Bir pilotun hava sahası içerisinde kullandığı yöntem veya sistem, oluşacak uçuş türüne VFR (Görerek uçuş) veya IFR (Aletli uçuş), uçağa hangi navigasyon sistemlerinin kurulduğuna ve belirli bir alanda hangi navigasyon sistemlerinin mevcut olduğuna bağlıdır. Hava seyrüsefer yardımcı cihazları özelliklerine göre farklı şekillerde çalışır. En çok tercih edilen ve kullanılan bazı Seyrüsefer cihazlarından bazılarını sizlerle paylaşıyorum.
ILS Sistemleri, yaklaşma ve iniş sırasında doğru yatay ve dikey destek sunarak tüm uçaklar için sorunsuz ve güvenli bir iniş sağlamaya odaklanır. İşlevleri düşük / zayıf görünürlük dönemlerinde kritik öneme sahiptir.
DME Sistemleri, uçağa ve uçaktan sinyal almak ve göndermek için ultra yüksek frekanslar (UHF) kullanır ve uçağın DME istasyonundan bir yanıt alması için gereken süreye göre uçuş konumunu hesaplamasını ve istasyona zaman değerini belirlemesini sağlar.
NDB, uçuş güvertesi ekipmanlarındaki mevcut konumlarından havaalanına yön sağlayarak, yaklaşım boyunca uçakları destekleyen ve yardımcı olan yer tabanlı vericileridir.
VOR, benzer şekilde uçağın VOR sisteminden gelen çok yönlü sinyalleri kullanarak hedeften konumunu belirlemesini sağlar. Özellikle düşük / zayıf görüş koşullarında kullanılır.
TACAN, esas olarak Donanma tarafından kullanılır (ancak sivil uygulamalar için kullanılır) ve VOR’un modern bir uyarlamasıdır (ve aynı işlevselliği sağlar).
Bu yazımda uçuş operasyonlarının emniyetli bir şekilde devam ettirilmesi için ihtiyaç duyulan seyrüsefer yardımcı cihazlarını ve seyrüsefer yardımcı cihazlarının çalışma prensipleri kısaca tanıttım. Bu cihazlar yardımıyla uçuş operasyonları başarılı bir şekilde yürütülmektedir. Bir sonraki blog yazımda tekrardan sizlerle havacılıktan bilgiler paylaşmak dileğiyle…
Yazan: Afranur Gürcüoğlu
Kaynakça:
https://turkishvirtual.com/Downloads/Syllabus/Temel%20Seyrusefer.pdf
https://www.aircraftnerds.com/2018/08/flying-blind-how-airplanes-land-in-low.html
https://www.havaliman.com/vor/
https://www.pilotajhaber.com/vor-vhf-omni-directional-radio-range/
