Cüce Gezegenler Serisi – 1: Ceres
- Cüce Gezegenler Serisi – 1: Ceres
- Ceres Nedir?
- Boyut Ve Mesafe
- Yüzey
- Yapı
- Atmosfer
- Ceres'te Yaşam Var Mı?
asteroid, gezegenler, havacılık, nasa, Uzay
Merhaba havacılık ve uzay meraklıları. Bugünki yazımda sizleri cüce gezegenlerden ‘’Ceres’’ hakkında bilgilendireceğim. Keyifli okumalar dilerim.
Ceres Nedir?
Cüce gezegen Ceres, Mars ve Jüpiter arasındaki asteroit kuşağındaki en büyük nesne ve iç güneş sisteminde bulunan tek cüce gezegendir. Bu minik gezegenimiz, 1801’de Giuseppe Piazzi tarafından keşfedilmiştir, aynı zamanda bir uzay aracı tarafından ziyaret edilen ilk cüce gezegendir. Ziyaret 2015’te gerçekleşmiştir. Yarım asır boyunca gezegen olarak kabul edilmiştir, daha sonra asteroid olarak sınıflandırılmıştır. 19 Eylül 2006’da ise cüce gezegen olarak kabul edilmiştir. ‘’Ceres’’ adı, Roma mısır ve hasat tanrıçasından gelmektedir.
Boyut Ve Mesafe
Ceres (296 mil yarıçapıyla), Dünyanın yarıçapının 1/13’üdür. Yani, Dünya bir nikel büyüklüğünde olsaydı, Ceres bir haşhaş tohumu kadar büyük olur.
Ortalama 257 milyon mil mesafeden Ceres, Güneş’ten 2.8 astronomik birim uzaklıktadır. Bu mesafeden Güneş ışığından Ceres’e gitmek 22 dakika sürer. Ek bilgi olarak belirtmek isterim ki, bir astronomik birim (AU olarak kısaltılır), Güneş’ten Dünya’ya olan mesafedir.
Cüce Gezegenler Serisi – 1: Ceres-1
Cüce gezegen Ceres, Mars ve Jüpiter’in yörüngeleri arasında, asteroit kuşağında yer almaktadır. ESA’nın Herschel uzay gözlemevi tarafından 2011 ve 2013 yılları arasında yapılan gözlemler, cüce gezegenin ince bir su buharı atmosferine sahip olduğunu gösteriyor. Asteroit kuşağındaki bir nesnenin etrafındaki su buharının ilk kesin tespiti. 11 Ekim 2012’de Herschel tarafından tespit edilen su emme sinyalini gösterir. Telif hakkı ESA / ATG medialab / Küppers.
Yüzey
Ceres yüzeyi, sayısız küçük ve genç kraterlerle kaplıdır. Gezegenin 4,5 milyar yıllık ömrü boyunca birçok büyük asteroit tarafından baskına uğramasına rağmen, sahip olduğu bu özellik oldukça şaşırtıcıdır. Yüzeyin altındaki buz katmanları, krater eksikliğine neden oluyor olabilir. Ayrıca, bazı büyük kraterler, buz volkanları gibi geçmişte gerçekleşen hidrotermal faaliyetler tarafından yok edilmiş olabilir. Ceres’in bazı kraterleri güneş ışığına maruz kalmadığı için içlerinde su buzu barındırma ihtimalleri de yüksektir.
Yapı
Diğer asteroitlerden ziyade Ceres, Merkür, Venüs, Dünya ve Mars gibi karasal gezegenlere daha çok benzer fakat daha az yoğundur. Benzerliklerden biri katmanlı bir iç mekândır. NASA tahminlerine göre Ceres’in sağlam bir çekirdeği ve su buzdan yapılmış bir kılıfı olabilir. Diğer taraftan, Ceres yüzde 25 kadar sudan oluşmuş olabilir. Bu teori doğru ise, Ceres’te Dünya’dan daha fazla su var diyebiliriz. Ceres’teki sodyum klorür gibi değil, magnezyum sülfat gibi farklı minerallerden yapılmıştır.
Atmosfer
Ceres’in çok ince bir atmosferi vardır ve su buharı içerdiğine dair kanıtlar da mevcuttur. Buhar, buz volkanları tarafından veya süblimleşen (katıdan gaza dönüşen) yüzeye yakın buzla üretilebilir.
Ceres’te Yaşam Var Mı?
Ceres, diğer birçok gezegende olmayan bir şeye sahiptir: su. Su, insanoğlu ve bildiğimiz kadarıyla canlı yaşam için gerekli en önemli elementlerden birisidir. Diğer birkaç gezegende olduğu gibi Ceres’te de canlılar olabilir, eğer oradalar ise, NASA tahminlerine göre muhtemelen bakterilere benzer çok küçük mikroplar olacaktır. Diğer taraftan Ceres, bugün canlılara sahip olmasa da, geçmişte yaşamı barındırdığına dair işaretler olabilir.
Yazan: Arzuhan Bilgin
Kaynakça:
https://solarsystem.nasa.gov/planets/dwarf-planets/ceres/in-depth/
