Ekip Kaynak Yönetimi

Crew, CRM, ekip, kaynak, management, resource, yönetimi

Ekip Kaynak Yönetimi Nedir?

 

Ekip Kaynak Yönetimi, John K. Lauber tarafından  “Uçuş faaliyetini etkinlikle ve  emniyetle  gerçekleştirmek  için  bilgi,  teçhizat  ve  insan  dâhil  olmak  üzere  mevcut  olan  bütün imkânları kullanmak” olarak tanımlanmıştır (Lauber, 1993; Mengenci,2014).

 

EKY, uçak kaza kırımlarında hataların %60-%80 oranında insan  faktöründen kaynaklandığının belirtilmesiyle ortaya çıkmıştır (FAA, 1999; Helmreich, Merritt ve Wilhelm, 1999, Cooper, White ve Lauber, 1979).Türkiye’deki sivil havayolu işletmelerinin 1950 ve sonrası meydana gelen kaza raporları incelendiğinde de, kazaların yine büyük ölçüde insan  faktöründen  kaynaklandığı görülmüştür(Mengenci,2014).Kaza  esnasında yapılan  hatalar  zayıf  grup kararları, etkin olmayan iletişim (Sexton ve Helmreich, 1992), yetersiz liderlik, zayıf görev ve kaynak yönetimiyle ilgili  olduğu anlaşılmıştır(Mengenci,2014).

 

EKY boyutları; kurallara uyum, takım çalışması, iletişim, stres ve yorgunluk olarak tanımlanmaktadır. Bireyler arası ilişki yönetimi kapsamında incelenen iletişim, ekip içinde kişisel ilişkileri olumlu yönde etkileyen bir iklimin oluşması sağlamaktadır(Kanbur,Gökalp,2014). Takım içinde sinerjinin oluşabilmesi her bireyin birbirleri ile çok iyi bir uyum seviyesini yakalaması ve sürekli etkileşimde bulunmalarıyla mümkündür(Kanbur,Gökalp,2014). Ekip üyelerinin ve işletme kaynaklarının planlanması, örgütlenmesi, koordine edilmesi, yöneltilmesi ve kontrol edilmesi olarak tanımlanabilen yönetim kavramı havacılıkta büyük öneme sahiptir.

---

 CRM İle İlgili Yapılan Çalışmalar

Terzioğlu’nun (2007) “Uçak kazalarının nedeni olarak insan hatalarını azaltmada ekip kaynak yönetimi” araştırmasnda; EKY becerileri tanıtılmış, bir uçuş görevinde insan hatasının azaltılması, insan faktöründen kaynaklanan uçak kaza ve olaylarının önlenmesi konusunda EKY becerilerinin katkıları vurgulanmıştır(Kanbur,Gökalp,2014). EKY eğitimi alanların, EKY eğitimi almayanlara göre kendi durumlarının daha çok farkında olduğu ve ekip çalışmasına daha çok yatkın olduğu,statüsü pilot olanların büyük bir kısmının karar vermede genellikle diğerlerine danışan, tavsiyeleri dinleyip, göz önünde bulundurarak kararını veren demokratik lider tipi ile çalışmak istedikleri belirtilmektedir(Kanbur,Gökalp,2014).

---

Yazan: Hilal Nur Kaçmaz

Kaynakça:

 

Cooper, G.E., M.D. White ve Lauber J.K.(1979). Resource Management on the Flight Deck,

Proceedings of NASA/ IndustryWorkshop.

 

Federal  Aviation  Administration    (1999).  Crew  Resource  Management  Training,  Federal  Aviation Regulation (FAR 120-51B,2) Washington DC.

 

Helmreich, R.L., Merritt, A.C. ve Wilhelm, J.A. (1999). “The Evolution of Crew Resource Management Training in Commercial Aviation”, International Journal of Aviation Psychology, 9(1), 19-32.

 

Kanbur, E., Gökalp Ç., (2014). Havacılıkta Eki̇p Kaynak Yöneti̇mi̇ (Crm): Türki̇ye Ve Dünyada Yapılan Araştırmalardan Seçmeler. V. Ulusal Havacilik Ve Uzay Konferansı, Erciyes Üniversitesi, Kayseri.

 

Lauber,  J.  K.  (1993). “Foreword  for  Wiener”,  E.L.,  Helmreich,  R.L.,  Kanki,  B.G.,  Cockpit Resource Management, San Diego, CA: Academic Pres.

 

Mengenci, C. (2014). Ekip Kaynak Yönetimi ve Sivil Havayolu Kazaları. Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(2), 44-61.

 

Sexton, J.B. ve Helmreich, R.L. (1992). Analyzing Cockpit Communicaiton: The Links Between Language, Performance, Error, and Workload, The University of Texas Austin.

 

Terzioğlu, M., (2007). Uçak Kazalarının Nedeni Olarak İnsan Hatalarını Azaltmada Ekip Kaynak Yönetimi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir.