Gökkuşağı
Gökkuşağı Nedir?
Oluşumu tamamen meteorolojik bir olay olan gökkuşağı, güneş ışınlarının, yağmur ve sis bulutları içinden geçerken kırılmaya uğrayarak yansımaları ve yay şeklinde renkli olarak görünmelerine verilen isimdir. Gökkuşağının renkleri ise sırayla kırmızı, turuncu, sarı, yeşil, mavi, lacivert ve mor şeklindedir.
Gökkuşağı-1
– Renk geçişleri keskin değil buğuludur.
– Genelde sabah ve akşamüstü saatlerinde görülür. Öğlen görülemez.
– Çok uzun süre gözlemlenmesi, hava şartlarında dolayı mümkün olamaz. Yağmur ve güneşi birlikte bulmak her zaman mümkün değildir.
– Gökkuşağını görebilmek için Güneşin arkaya alınarak karşı tarafa bakılması gerekir.
– Gökkuşağına doğru gidilse dahi aradaki mesafe hep aynı kalır.
– Gökkuşağının altında geçmek mümkün değildir.
– Güneşin yeryüzü ile açı ve konuma göre yer değiştirir. Güneş yükseldikçe gökkuşağı aşağı doğru inmektedir.
– Gökkuşağı yarım çember şeklinde görünmektedir. Ancak dağ tepesi ya da uçak gibi tepeden bakış açılarında gökkuşağı, koni biçiminde görülebilir.
Gökkuşağı’nın Renkleri
Her bireysel renk dalgası farklı bir boyuta sahiptir. Örneğin, kırmızı ışık en uzun dalga boyuna sahiptir ve sadece yaklaşık 42 derecelik bir açıyla bükülür. Buna karşılık, mor ışık, en kısa dalga boyuna sahiptir ve su damlasında çıkmadan önce yaklaşık 40 derecede bükülür. Kırmızı ışık dalga boyu daha uzun olduğu için, en yaygın olarak gökkuşağının dış kenarında görünür. Benzer şekilde, diğer renkler de dalga boyuna göre sıralanır.
– Birincil Gökkuşağı (İlkel Gökkuşağı): En çok görülen gökkuşağıdır. Kırmızı rengi dışta yer alması ile mor renk içeride yer alır. Renk sırası içten dışa doğru; mor, mavi, lacivert, yeşil, sarı, turuncu ve kırmızıdır.
– İkincil Gökkuşağı: Kırmızının iç kısımda morun dış kısımda olduğu halidir. Işık olarak daha zayıf şekilde yansıma olur. Kırmızı, turuncu, sarı, yeşil, lacivert, mavi ve mor olarak sıralanır.
– Küçük Gökkuşakları: Yalnızca kırmızı ve yeşilden oluşan gökkuşaklarıdır.
Türk Kültüründe Gökkuşağı
Gökkuşağı-2
Türk kültüründe gökkuşağı alkım ya da ala kuşak olarak anılmaktadır. Bazı yörelerde göğe asılmış yay olduğu kabul görmüştür. Alkımak kelimesinden gelen bu sözcüğün anlamı hoş görünmek ve hoşa gitmek şeklindedir. Birçok kültürde farklı şekilde nitelendirilen gökkuşağına yüklenen anlamların temelinde gökkuşağının yeryüzünü sardığı düşüncesi yatmaktadır. Görünüşü ile yüzyıllardır insanların ilgisini çeken gökkuşağına ulaşma hayalleri hep var olmuştur.
Yazan: Emine Kübra KORKMAZ
Kaynak:
https://yelkenokulu.com/meteoroloji-bilgileri/gokkusagi-nedir/
https://www.bilgiustam.com/gokkusagi-nedir-nasil-ve-neden-olusur/
