Havaalanının İnsan Psikolojisine Etkisi

havaalanı,psikoloji,insan

 Aristoteles ; ‘’Tüm duyuların sadece görme duyusuna güvendiğini ve diğer tüm duyular içinde önceliği görmeye verdiğini belirtmiştir.’’ Böylelikle çevremizde gördüğümüz her şeye dair bir etkiden söz edebiliriz.

‘’Havaalanı yapısının psikolojiye etkisi mi olur?’’ dediğinizi duyar gibiyim.

 Mekan tasarımı çevre yaşamımızın kabuğunu oluşturan, dış dünya ile ilişkimizi somut anlamda biçimlendiren bir etkiye sahiptir.  Havaalanı da çeşitli duygu ve düşünceler oluşturarak tepkiye, bu anlamda davranışa dönüşebilir. Uluslararası mimarlık şirketleri yolcu psikolojisinden yola çıkarak projeleri geliştirmektedir. Bu projeler yapılırken personel ihtiyacının en aza indirgenmesi göz önünde bulundurulur.

• Havaalanının mekânsal olarak farklı yapılarda yapılması insanların sahip olmadığı ama sahip olmak istediği özellikleri bünyesinde toplamaktadır bu da kişilerin kendi sınırlarını zorlamasına yardımcı olmaktadır. Sosyal psikologların yaptıkları araştırmalara göre bireylerin davranışları bu sebepten etkilenmektedir.
• 

  Havaalanının İnsan Psikolojisine Etkisi-1

  Terminal içi yönlendirmelerde renklerin kişiler üzerindeki etkisi hesaba alınarak dikkat etmeleri için genelde sarı ve siyah renkleriyle yönlendirmeler yapılmıştır.

• 

  Havaalanının İnsan Psikolojisine Etkisi-2

  Havaalanı diğer mekanlara oranla daha fazla ışığa sahip, bu ışık miktarı ve kullanımı bireyde canlandırıcı bir etki yaratmaktadır. Yüksek aydınlık düzeylerde kişilerin memnuniyeti artmakta ve bu da bireyde rahatlatıcı bir etkiye sahip olmaktadır. Havaalanlarında kullanılan ışık renkleri serinlik ve rahatlatıcı etki yaratır.

• Günışığının, insan psikolojisi üzerinde olumlu etkisi olduğu araştırmalarla da ortaya konulmuş. Karanlık ve doğal ışıktan uzak ortamlarda insan bedeni hareketleri yavaşlatan, bitkin ve depresif ruh haline sebep olan metafolin hormonu salgılıyor. Havaalanları camla çevrili yapısıyla gün ışığından oldukça faydalanmaktadır. Gün ışıklarının bireyde rahatlatıcı etki yarattığını bilen mimarlık şirketleri Duty Free mağazalarını gün ışığına dayalı yapmaktadırlar. Amerika’da yapılan bir araştırma gösteriyor ki gün ışığına dayalı mağazalarda alışveriş oranı %7 daha fazladır.
• 

  Havaalanının İnsan Psikolojisine Etkisi-3

  Dikkat ettiniz mi? Havaalanının bazı bölümlerinde halı kaplama vardır aslında her şeyin bir sebebi var sadece gözümüze yansımadığını anlatmak istiyoruz. Halı kaplama kullanılması  yolcuların ev ortamını hissetmelerini sağlamakta böylelikle stres düzeylerini azaltmaktadır.
  

• Havaalanlarında güvenlik ve pasaport noktalarının camdan uçakları görebilecekleri yere konulması sağlanmaktadır, uçağın kuyruğunu gören yolcuların psikolojik olarak daha hızlı olmaları, işlemleri çabuk tamamlamaları sağlanmaktadır. 
• Uçağa girişi sağlayan koridorlar üzerinde oluşan çizgisel formların ise yönlendirici etkisi vardır.
• 

  Havaalanının İnsan Psikolojisine Etkisi-4

  Bekleme salonlarının düzenlerine baktığımızda koltukların birbirine benzer  ve yakın döşendiğini görürüz Gestalt psikolojiye göre bu bireylerin grup ilişkilendirmesini sağlamaktadır.

• Havaalanları yüksek tavanlara sahiptirler, bu bireyde özgürlük ve ferahlık hissi yaratmaktadır.
• Uçağa geçiş sırasında camlı alanların fazlalaşması, bireylerin uçağı ve pisti görmeleri gidecekleri yeri bilmelerini böylelikle bireyin stresini azaltıp güven duymasını sağlamaktadır. Camlı alanların sağladığı gün ışığı uçak gibi kapalı alanlara binmeden önce oluşan stresi azaltmaktadır.

Özetle havaalanı gibi bir çok insanla ortak kullanılan mekanların yapıları daha çok stres azaltıcı faktörler göz önüne alınarak döşenmektedir. Algı psikolojisi, çevre psikolojisi, sosyal psikoloji gibi alt çalışma alanları bireyin psikolojisini etkileyen dış etkenleri bilip ona göre araştırmalar yapmaktadır. Şu an bu yazıyı okurken bile bulunduğunuz ortamın  duygu, düşünce, davranışlarınıza etkisi bulunmaktadır. Şu an bulunduğunuz ortama girerken bakıp değerlendirmeye almadığınız durumları zihniniz çoktan süzgecinden geçirmiş durumda. Var olan tasarımların şekil, boyut, renk, sıra gibi özellikleri etkilendiğimiz durumlar içerisinde bulunmakta. Tasarlanmış mekanlar ‘’ben’’in , ‘’öteki’’ni etkilediğinin ve onun içinde anlam bulduğunu vurgulamaktadır . Havaalanı bir uçağını da bizim görme duyu organımızdan zihnimize göndermektedir…

Tasarımın insana ulaşması amaçlanmaktadır. İnsana ulaşmayan tasarım amacına da ulaşamaz.

Yazar: Zeynep Helin Salık

Kaynakça: