Mars Gezegeni

mars,gezegen,evren

Table of Contents

Genel Bilgi:

Mars Gezegeni-1

Adını Roma mitolojisindeki savaş tanrısından alan kızıl gezegen…Latince Mars, Arapça Merih, Türkçe Bakırsokum-Sakıt… Yüzeyindeki hematit ya da pas adıyla tanınan yaygın demiroksit tabakasından dolayı kızılımsı bir görünüme sahip olan Güneş’ten itibaren sistemdeki dördüncü gezegen. Ay ve Dünya’nın fiziksel yapılarının karışımına sahip olan Mars, Ay’ın sahip olduğu kraterlere ve Dünya’nın sahip olduğu volkan, çöl ve kutup bölgelerini barındırır. Mars’taki Olimpos Dağı (Olympus Mons) adı verilen Güneş Sistemi’nin en yüksek dağı olarak bilinir ve Marineris Vadisi (Valles Marineris) adı verilen kanyon en büyüğüdür. Ayrıca 2008’deki açıklamalara göre kuzey yarımküresinde bulunan krater şimdiye kadar keşfedilenlerin en büyüğünün dört katı niteliğindedir. Mevsim dönümleri de Dünya’nınkine çok benzeyen Mars’ın yine Dünya’nınki gibi iki adet uydusu bulunur. Bunlar Phobos ve Deimos’dur. Yarıçapı Dünya’nınkinin yaklaşık yarısı kadar olan Mars’ın yoğunluğu Dünya’nınkinden daha azdır, hacmi Dünya’nınkinin %15’i kadar olup kütlesi ise Dünya’nınkinin %11’i kadardır. Mars, Merkür’den daha ağır ve büyüktür ancak Merkür ondan daha yoğundur bu nedenle Merkür’ün yüzeyindeki yerçekimi Mars’ınkinden daha fazladır. Mars boyutu ve kütlesi bakımından Dünya ile Ay arasında yer alır.

Mars’a Yolculuk:

Mars Gezegeni-2

Gece gökyüzünden bakıldığında en parlak objelerden biri olan Mars gezegeni, çıplak gözle parlak ve kırmızı bir yıldız olarak görülebilir. Bu kırmızı “yıldız” ile Dünya her iki yılda bir en yakın konumuna gelir. Buna “karşı konum” denir. Bu konumda Dünya ile Mars arasında ortalama 55.000.000 km uzaklık bulunur. Çeşitli faktörler nedeniyle bu yolculuk 150-300 gün arasında değişebilir.

Bu faktörler:

Fırlatmanın hızı
Dünya ve Mars’ın konumlanması
Kullanılması planlanan yakıt miktarı

ÖNERİ Uçuş Kumanda Yüzeyleri

Tüm bunlar göz önüne alındığında ve hesaplamalar yapıldığında yolculuk başlar. Şimdiye kadar Mars’a başarılı bir şekilde gönderilmiş 45 adet uydu ve yüzey araştırma aracı vardır. Şimdilerde Mars’ın yüzeyinde üç adet uzay gemisi bulunur. Bunlar: Mars Odyssey, Mars Express ve Mars Reconnaissance Orbiter’dır. Hiçbir zaman sıradan bir gezegen olarak adlandırılmayan bir gezegendir Mars.

Mars, Dünya sıralamaya alınmazsa hala Güneş Sistemi’ndeki gezegenler içerisinde su ve yaşam barındırması en olası olan gezegendir.

Mars’ın Yapısı:

Mars Gezegeni-3

Uydu gözlemleri ve Mars meteorlarının incelenmesi sonucunda yüzeyinin genel olarak bazalttan oluştuğunu göstermektedir.

Bazı kanıtlar ise Mars’ın yüzey yapısının, yeryüzündeki andezit kayalarına benzeyebilecek olan zengin silisyum yapılarından meydana geldiğini göstermiştir. Ancak bu gözlemler kesin olmamakla birlikte bu yapılar silisli cam şeklinde de kanıtlanabilir. Mars temel olarak demir ve %14-17 civarında sülfürden oluşur.

Marsın temel jeolojik devirleri:

Nuh devri: Mars’ın en eski toprak yapısını barındıran bu devre ismi yüzeyde bulunan en eski toprak parçası sebebiyle verilmiştir. Bu toprak parçasının adı: Noachis Terra (Nuh’un Toprağı)’dır. Devir ortalama 3,8-3,5 milyar yıl önceki dönemi kapsar. Nuh Devri yüzeyleri birçok büyük çarpma kraterleri ile oyulmuş haldedir.
Hesperian devri: 3,5-1,8 milyar yıl öncesi zamanı kapsar. Bu devir geniş lav ovalarının oluşumu olarak nitelendirilir.
Amazon devri: 1,8 milyar yıl öncesi ile günümüze kadarki dönemi kapsar. Ünlü Olimpos Dağı’nın lav akıntıları ile oluştuğu dönemdir.

Toprak yapısı:

Phoenix uzay gemisinin 2008’de gönderdiği verilere dayanarak bilim insanları Mars toprağının hafifçe alkali olduğu ve organik maddelerin gelişimi için gerekli olan magnezyum, sodyum, potasyum ve klorür içerdiği kanısına vardı. Ayrıca gezegenin kuzey kutbuna yakın olan toprak parçalarında kuşkonmaz ve benzeri bitkilerin yetiştirilebileceğini de eklemişlerdir.

ÖNERİ Havada Kalan Taciz

Mars ve su:

Uzun zaman boyunca gezegenin yüzeyinde sıvı su olup olmadığı çok tartışılmıştı. Gözlemlerde saptanan koyu renkli çizgilerin sulama kanalları mı optik yanılsamalar mı olduğu konusunda karar verilememiştir. Günümüzde alçak basınç altında Mars yüzeyinde sıvı su bulunmaz ancak geçici sıvı su akışları olabilir. Ayrıca iki kutup bölgesinde geniş su buzları mevcuttur.

Bunlar:

Kuzey kutbu dairesi
Planum Boreum
Güney kutbu dairesi
Planum Australe

Coğrafi yapı:

Mars haritası ilk kez 1840 yılında çizilmiştir. Mars’taki coğrafi yapılara isimler genellikle Dünyada bulunan yapılardan ya da mitolojiden verilmiştir. Mars topoğrafyasında alışılmadık bir durum, ikilem vardır. Güney yarımküre eski çarpışma ve çukurlarla dolu iken, kuzey yarımküre lav akıntılarıyla düzlenmiş ovalara sahiptir. Everest’in üç katı yüksekliğinde olan Olimpos Dağı aslında bir sönmüş volkandır. Ayrıca Mars’ta çeşitli mağaralar da bulunmaktadır. Bu mağaraların dibi genellikle görülmemekle birlikte görünen tek mağaranın adı Dena’dır.

Gaz katmanları:

Milyarlarca yıl önce manyetosferini kaybeden Mars’ın iyonosferi, Güneş rüzgârlarıyla birebir etkileşime geçtiği için atmosferi ince haldedir. Atmosferinde %95 oranında karbondioksit, %3 oranında nitrojen, %1,6 oranında argon bulundurur ayrıca oksijen ve su izlerine de rastlanır.

İklim düzeni:

Mevsimleri Dünyanınkine en çok benzeyen gezegen Mars’tır ancak mevsim süreleri Dünyanınkinin iki katıdır. Çünkü Marsın bir yılı iki Dünya yılına eşttir. Ayrıca atmosferi çok ince olduğu için Mars’ta sıcaklık farkları da çok fazladır. Kutup kışı sırasında 133K iken yazları 293 K’ya ulaşabilir. Ayrıca en büyük toz fırtınalarının olduğu gezegen de Mars’tır.

Gezegenlerde yaşam olasılıkları, su bulunup bulunmamasına göre değerlendirilir. Mars tüm araştırmalar sonucunda su bulunduran bir gezegen olarak saptanmış ve yaşam alanı olabileceği öne sürülmüştür.

Günümüz ve Mars:

Günümüzde Mars gezegeni ile ilgili en önemli çalışmaların bazıları, Tesla Motors şirketinin CEO’su olan Elon Musk’ın kurduğu Space Exploration Technologies Corporation tarafından yürütülmektedir. Şirketin, Musk’ın asıl amacı Mars’ın kolonileşmesini sağlamak yolunda uzay taşımacılığının maliyetini düşürmektir.

ÖNERİ Uçak Mühendisleri Ne İş Yapar?

Şimdiye kadar Falcon 1, Falcon 9, Falcon Heavy gibi tekrar kullanılabilirlik için tasarlanmış olan araçları ve Falcon 9 tarafından yörüngeye çıkarılmış olan Dragon isimli insansız uzay aracını geliştirmiştir.