CRM, kokpit, simülatör, stres, uçuş
Merhaba sevgili uçan blog okurları;
Bu seferki başlığımızda uçuş simülatörünün ne olduğuna, nerelerde kullanıldığına, faydalarının neler olduğuna ve faydası olan her şeyin peşi sıra bir zararının da olabileceğini bizlere hatırlatan keyifli bir konuya değineceğiz.
Uçuş Simülatörü Nerelerde Kullanılır?
Uçuş simülatörü mesleğe yeni başlayacak olan pilotların eğitim süreçlerinde kullanılan tüm uçak kokpitlerini içeren bir sanal gerçeklik sistemidir. Tarihte bilinen ilk uçuş simülatörünün kullanımı 1957 yılında GEDA ismi verilen bilgisayar aracılığıyla çalıştırılmıştır. Uçuş simülatörü eğitimin yanında uçak özelliklerini, kontrol özelliklerini, uçağın tasarımını ve geliştirilmesini araştırmak için de kullanılabilmektedir.
Günümüzde uçuş simülatörlerinin eğlence amaçlı da kullanıldığı dikkat çekmektedir, geliştirilen çeşitli oyunlar ile sizde uçuş simülatör deneyimine erişebilirsiniz.
Uçuş Simülatörünün Artıları ve Eksileri Nelerdir?
Uçuş simülatörü kontrol cihazları, iletişim kurmak için gerekli iletişim sistemi ve uçuş verilerini kaydetmek için bilgisayar sistemlerinden oluşur. Aynı zamanda çoklu ekrana da sahip olan uçuş simülatörleri gerçek uçağa kıyasla daha tasarrufludur. Hem yakıttan tasarruf hem de bakımdan tasarruf sağladığı için düşük maliyetli bir eğitim aracıdır. Uçuş simülatörlerinin uçuş esnasında çevresel ve uçuş koşullarını da uygun şekillerde kopyalaması da mümkündür.
Uçuş simülatörü pilotları farklı koşullar için eğitebilse de tek başına bir pilotun uçuş yeteneklerinin doğru bir analizini yapamaz. Eşsiz ayrıcalıkları olan bu uçuş simülatörlerinin de kopyalayamadığı belirli durumlar bulunmaktadır. Bunların başında stres faktörü, pilottaki zihinsel koşullar, uzun uçuşların verdiği sıkıntı ve yorgunluk hissi yer almaktadır.
Şimdi beraber uçuş anında yaşanan olası bir kriz anında pilotun vereceği tepkiler ile uçuş simülatöründe yaşanan kriz anında pilotun vereceği tepkileri kıyaslamaya çalışalım. Tahmin edeceğimiz gibi simülasyon esnasında deneyimlenen kriz anı ile gerçek uçuş anında verilen tepkiler aynı oranda stres faktörünü içermeyecektir. Simülasyon uygulamasında pilotun krizi çözebilmek için deneme yanılma yöntemine başvurma şansının olması stres faktörünü düşürecekken gerçek hayatta böyle bir zamanın olmaması pilotun stres seviyesini artıracaktır.
Analiz ve karar vermek için zaman tanımak uçuş simülatöründe varken gerçek uçuş anı bu zamanı tanımayacaktır. Pilotların simülatörde kokpit içerisindeki yaptığı planlar, doğru karar için yapılan denemeler varken gerçek hayatta tek bir doğru tek bir karar vardır. Özetle simülatörlerden kokpitteki tüm insani faktörlerinin çıkarılması en büyük eksi olabilir.
Peki Bu Eksi ile Nasıl Baş Edebiliriz?
Burada ise devreye giren Crew Resource Management (CRM) olarak bildiğimiz kaba tabirle ekipteki insanların iletişim ilişkilerini ele alan eğitim devreye girmektedir. Pilotların stres yönetimi karar verme yeteneği risk yönetimi çatışma yönetimi gibi alanlarda edinmesi gereken edinimler bu eğitim ile desteklenebilir.
Yazan: Psk. Turab Babadağ
Kaynakça:
https://tr.wikipedia.org/wiki/ Uçus_simülatörü
https://tr.theastrologypage.com/flight-simulator
https://www.thykokpithazirlik.com/crm
https://cdn.pixabay.com/photo/2017/05/14/20/12/simulator-2312978__340.jpg
