Havacılık Terimleri
Havacılığın kendine özgü bir dili vardır. Pilotlar, kabin memurları ve diğer havacılar, uçak ile ilgili konuşurken alanla ilgisi olmayan insanların farklı algılayabilecekleri veya hiç anlayamayacakları bazı teknik terimler kullanır. Havalimanındayken, işlem yaptırırken, uçakta yolculuk halindeyken bu tarz kavramlarla karşılaşabiliriz. Bütün bu havacılık terimlerine yer veremeyecek olsak da sıkça kullanan terimler ve anlamlarından bahsedelim.
Uçağa bindiğimiz andan itibaren bizleri güler yüzle karşılayan, kemerleri takmamız ve acil durumlarda ne yapmamız gerektiğiyle ilgili hem görsel hem işitsel talimatlar veren görevliler kimdir, görev tanımlamalarına neler dahildir, hangi durumlarda ne yaparlar? Öncelikle bu görevlileri, yani kabin memurlarını tanıyalım.
Kabin Memurları, yolcuları olası durumlar için bilgilendiren, güvenli ve konforlu bir yolculuk yapılmasını sağlayan görevlilerdir. Kadın kabin memurlarına hostes, erkek kabin memurlarına host adı verilir. Kabin memurlarının görev yetkisi hem normal durumlar hem de acil durumlar için geçerlidir. Görev tanımı şirketten şirkete değiştiği için bazı hava yollarında kabin memuru yolcuların tüm istekleri ile ilgilenir, bazılarında ise sadece servis hizmetini başlatır ve temel görevlerini yapar. Nasıl Host-Hostes olunur adlı yazımıza göz atmak isterseniz buradan ulaşabilirsiniz.
İletişimde bulunacağınız ve herhangi bir durumda yardım isteyip bilgi alabileceğiniz görevlilerden ve iş tanımlarından bahsettiğimize göre, havalimanında ve uçak içinde duyacağınız ve karşılaşacağınız kavramları inceleyelim.
Sıklıkla Karşılaşabileceğimiz Havacılık Terimleri
Kontuar: Havayolu ile en az bir kere bile seyahat eden herkesin bildiği bir terimdir. Bilet ve bagaj işlemleri ile bunun kontrolünün yapıldığı check-in sürecine denir. Havalimanlarında görmeye alışkın olduğumuz uzun kuyrukları beklemek istemiyorsanız, hemen hemen çoğu firmanın sunduğu ‘online check-in’ hizmeti ile bu süreci internetten tamamlayabilirsiniz.
Şut Altı: Check-in sırasında bavulunuzu teslim ettiğinizde, barkodlanır ve üzerine etiketler yapıştırılarak bir bant düzeneğine konur. Bavulunuzun 13 kilometre uzunluğundaki bu bantta kayıp gitmesi, şut altına gitmesi anlamına geliyor. Orada ayrım ve sınıflandırma işlemleri yapılarak uçağınıza gönderiliyor.
Catering: Trolley ve Drawer kullanılarak kabin memurları tarafından yapılan toplu ikram hizmeti.
Trolley: Çoğu yolcunun araba ismini verdiği, kabin memurlarının üzerine yemek ve içecek koyup servis yaptıkları demirden tekerlekli araca denir.
Drawer: Trolley’in üzerinde yer alan içeceklerin konduğu kutuya verilen isimdir.
Kuver Açmak: Business class’ta gümüş çatal kaşıkla açılan detaylı gündüz servisidir.
Bir kaç tane de sosyal yaşamda kullanılan terimlerden uzak, teknik kelimeler verelim.
Apron: Uçakların park ettiği, yolcu indirip bindirdiği ve yakıt aldığı yer.
İrtifa: Havadaki uçağın deniz seviyesine olan yüksekliğine denir.
Pitot Tüpü: Uçakların hızını ölçmeye yarayan alet.
Metar: Her saat başı yayınlanan ve bulunulan bölgedeki güncel hava koşullarını belirten rutin bir hava raporudur. Pilotlar iniş ve kalkış öncesinde metarı kontrol eder.
Slot: Belirli gün ve saatte iniş veya kalkış için havayoluna verilen iznin adıdır. Havacılar ‘slot yedik’ terimini kullandığında, uçak kalkış saatinin değiştiğini veya geciktiğini ifade etmiş olur.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Kabin memuru ne iş yapar?
Kabin memuru; uçak içinde yolcuların güvenliğini sağlar, acil durum prosedürlerini uygular ve ikram servisinden sorumludur. Uçuş süresince konforlu ve güvenli bir deneyim sunmakla yükümlüdür.
Havalimanında check-in işlemi nedir?
Check-in, yolcunun biletini ve bagajını havayoluna teslim ettiği işlemdir. Online check-in ile bu süreç daha hızlı tamamlanabilir ve kontuardaki bekleme süresi azaltılabilir.
Trolley ve drawer uçakta ne işe yarar?
Trolley, kabin memurlarının yemek ve içecek servisi yaptığı tekerlekli arabadır. Üzerindeki drawer ise içeceklerin ve ikram malzemelerinin konulduğu bölmedir; ikisi birlikte ikram hizmetini oluşturur.
Apron tam olarak ne anlama gelir?
Apron, uçakların park ettiği, yolcu alıp indirdiği ve yakıt aldığı alandır. Havalimanı operasyonlarında en yoğun trafik apron bölgesinde yaşanır; bu alan, sadece yetkili personelin girişine açıktır.
Slot kavramı uçuşlarda neden önemlidir?
Slot, bir uçağın belirli bir zaman aralığında kalkış veya iniş yapmasına verilen izindir. Slot değişikliği, uçuş saatlerinde gecikmelere veya yeniden planlamaya neden olabilir.
Pitot tüpü ne işe yarar?
Pitot tüpü, uçağın hızını ölçmeye yarayan kritik bir cihazdır. Uçuş güvenliği için hayati öneme sahiptir; tüpün tıkanması, hız göstergesinde yanlış veri oluşmasına neden olabilir.
Kabin memuru ile hostes arasında fark var mı?
Hayır, fark yoktur. “Hostes” kadın, “host” ise erkek kabin memurlarını tanımlar. Günümüzde her iki terim yerine “kabin memuru” ifadesi cinsiyetten bağımsız olarak daha yaygın kullanılmaktadır.
Uçak bileti alımından havalimanı güvenliğine, kabin memurlarının hizmetlerinden pilotların teknik hazırlıklarına kadar tüm süreç, belirli bir disiplin ve dil üzerine kuruludur. Bu yazıda yer verdiğimiz havacılıkla ilgili temel terimler, yolculuk boyunca duyabileceğiniz teknik ifadeleri daha iyi anlamanızı sağlayacak. Özellikle sık seyahat edenler ya da havacılık sektörüne ilgi duyanlar için bu kavramlar, uçuş deneyimini daha anlamlı ve profesyonel kılacaktır. Unutmayın; ister ilk kez uçun ister tecrübeli bir yolcu olun, bu temel bilgileri bilmek her zaman avantaj sağlar. Uçakların gökyüzüne uzanan bu büyüleyici yolculuğunda artık siz de havacılığın diline biraz daha aşinasınız!
Yazan: Nezrin Deniz ÖZ
📩 Daha Fazlası İçin Bir Tık Uzağınızdayız!
👇Aşağıda size en uygun seçeneğin formuna tıklayarak ilk adımı atabilirsiniz.
👮 Mülakatlara Hazırlık:
✈️ Bilimsel Etkinlikler Katılım Formları:
🏢 Kurumsal Talepler:
👥 Başvurular:
🧠 Bireysel Destek:
📲 Sosyal Medya:
🇹🇷 İstikbal (hâlâ) göklerdedir.
Havacılık ve uzay alanında insan psikolojisine önem veren ülkelerden biri olmak için hep birlikte çok çalışmalıyız.
Kaynakça:
