Havacılık İngilizcesi Nedir?

Yazar :
englishforaviation, havacilikingilizcesi

 

  • İletişim, insan etkileşimleri için önemli bir faktördür. Elbette ki insanlar arasındaki tüm etkileşimlerde iletişim olmak zorundadır. İletişimin temel amacı ise anlaşılabilir olmaktır. Eğer anlaşılabilir bir iletişim kurulamıyorsa insanlar arasında sorunların yaşanılması kaçınılmazdır. Bu sorunlar hem insanların hayatlarını hem de insanın bulunduğu tüm iş alanlarını etkileyebilmektedir. Bu alanlardan bir tanesi de havacılıktır.
Havacılık İngilizcesi Nedir?-1
Havacılık İngilizcesi Nedir?-1
  • Havacılık tarihindeki kazalar ve çeşitli vakalar incelendiğinde, bu kazaların ve vakaların büyük çoğunluğunun insan faktörüyle ilgili olduğu görülmektedir. İnsanların sebep olduğu kaza ve vakaların temel nedeni ise iletişim problemleridir.
  • Özellikle pilotlar ve hava trafik kontrolörleri arasındaki iletişim hayati önem taşır. İletişimdeki belirsizlik, tekrarlama hataları, kafa karıştırıcı ifadeler, benzer çağrı işaretleri, yetersiz İngilizce bilgisi veya ağır yabancı aksan, yanlış iletişim veya kötü iletişim uçak kazalarına ya da arızalara neden olabilir.
  • Uluslararası uçuşlarda İngilizce konuşabilme, anlama ve yazma becerilerinin zorunlu olduğunu muhtemelen duymuşsunuzdur. Ancak nedenini biliyor musunuz? İngilizce, herhangi bir uluslararası havacılık ortamında faaliyet göstermek isteyen tüm pilotların, hava trafik kontrolörlerinin, kabin memurlarının ve yer personellerinin kullandığı evrensel dildir.
  • Basitçe söylemek gerekirse, Havacılık İngilizcesi, hem sivil hem de ticari havacılık için fiili uluslararası dildir. 1 Kasım 1944’te bir İngiltere girişimine cevap olarak, Amerika Birleşik Devletleri hükümeti 55 müttefik ve tarafsız ülkeyi Şikago’da buluşmaya davet etti. Bu toplantıya 52 kişi katıldı. Bu toplantının amacı Sivil Havacılık’ta karşılaşılan uluslararası sorunları tartışmaktı. Toplantının sonucunda Sivil Havacılık Şikago Sözleşmesi ile Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü’nün oluşturulması kararına varıldı.
  • Peki, İngilizce havacılık için nasıl standart dil oldu? Şikago Sözleşmesi, Havacılık İngilizcesini havacılıkta dünya çapında kullanılacak resmi standartlaştırılmış dil olarak gördü. Neden İngilizce? İngilizce konuşan ülkeler, uçakların işletimi kadar tasarım ve imalatına da hükmediyorlardı, bu nedenle İngilizceyi dünyanın dört bir yanındaki havacılıkta yer alan tüm ülkelerin kullanacağı standart dil olarak seçmek mantıklıydı. Standart bir dile sahip olmaktaki temel neden, hava güvenliği üzerinde etkisi olan yanlış anlama ve karışıklıkların önüne geçmekti.
  • Havacılık İngilizcesi, Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO) tarafından standartlaştırılmış freyzyoloji ve temel İngilizce dilinin eşsiz bir birleşimidir. The Sun, raporuna göre, yaklaşık 300 kelimeden oluşan Havacılık İngilizcesi, profesyonel bir jargon ve temel İngilizceden oluşur. Pilotların ve hava kontrolörlerinin birbirlerini yanlış anlamasını ve ölümcül kazaları önlemek için yaratılmıştır.
  • Freyzyoloji, havacılıkta iletişimi geliştirmek için operasyonel ve dilbilimsel uzmanlar tarafından icat edilmiştir. Freyzyolojide mesajlar kısa ve özdür. Bu kısa ve öz ifadeler, belirsizliğin önlenmesine yardımcı olur ve öngörülebilir durumlar için mükemmel şekilde uygunlardır. Ancak freyzyoloji tek başına yeterli değildir. ICAO standartlaştırılmış freyzyoloji birçok durumu kapsayacak şekilde geliştirilmiş olmasına rağmen, tüm pilot ve kontrolör iletişim ihtiyaçlarını karşılayamaz. ICAO tarafından standardize edilmiş freyzyoloji yalnızca beklenmedik bir olay gerçekleşene kadar yeterli olur. Bu nedenle, iyi İngilizce biliyor olmak, rutin olmayan bir durumda son derece önem taşır.
  • İletişim belirli bir senaryoya göre devam ettiği sürece, standartlaştırılmış freyzyoloji dil gereksinimlerini karşılayabilir. Öte yandan, temel İngilizceyi anında kullanmayı gerektirecek rutin dışı bir durum yaşanabilir. Tahmin edilemez bir şey olduğunda, etkili iletişim kurabilmek ve iki saniyelik bir karar vermek için dil becerilerinize ve zekanıza güvenmeniz gerekir. ICAO, temel dili “Belirli bir dilin kendiliğinden, yaratıcı ve kodlanmamış kullanımı.” olarak kabul ediyor. Havacılıkta dilsel spontanlık, yaratıcılık ve kodsuz İngilizce kullanımına sıklıkla ihtiyaç duyulur.
  • 1990 yılında, 052 numaralı uçuş olan Avianca’da yakıt tükenmesi yaşandı; kokpitten kontrol kulesine gelen mesaj durumu yeterince açıklayamadı. Bunun sonucunda uçaktaki 149 yolcudan 65’i hayatını kaybetti. 1996’da, Kazakistan Havayolları Ilyushin 76 ve Suudi Arabistan Boeing 747-100 havada çarpıştı. Her iki uçakta bulunan 349 kişi öldü. Kazak kokpitinde bulunan üç kişiden sadece biri İngilizce dilini anlayabiliyordu. Tarihin en ölümcül uçak felaketlerinden biri de yine iletişim problemleri yüzünden gerçekleşmiştir. 1977’de İspanya’nın Kanarya Adaları’ndaki Tenerife’ye giden bir uçuşta bulunan Hollandalı kaptan kuleden kalkış için izin istedi. Hava trafik kontrolörünün yanıtı “Tamam, kalkış için sıranız geldiğinde sizi bilgilendireceğim.” şeklindeydi. Ancak trajik bir şekilde pilot cızırtılı sesler arasında sadece “Tamam” kelimesini anlayabildi. Ve kötü hava koşulları nedeniyle, kontrol kulesi çarpışmaya giden iki uçağı göremedi. Böylece bir KLM Boeing 747 ve Pan Am Boeing 747 pistte çarpıştı. Havacılık tarihinin en ölümcül kazası sayılan olayda en az 583 kişi hayatını kaybetti. Sonuç olarak, kokpit ve kule arasındaki iletişimsizlik nedeniyle 1000’in üzerinde kişi hayatını kaybetmiştir.

    Havacılık İngilizcesi Nedir?-2
    Havacılık İngilizcesi Nedir?-2

Tenerife havaalanı felaketi, tüm pilotlar için tek tip bir dil geliştirilmesine yol açtı.

  • Bu tür hava trafik kazalarını takiben, ICAO pilotların ve hava trafik kontrolörlerinin en azından temel bir İngilizce bilgisine sahip olmaları gerektiğini söyleyerek İngilizcenin uluslararası havacılık dili olmasını önerdi. Ama bu İngilizce bildiğimiz İngilizce gibi değildi. Oxford Sözlüğü blogunda yer alan açıklamaya göre: “Uçak radyosunda konuşmayı öğrenmek, uçmayı öğrenmenin en zorlu yönlerinden biridir ve yeni pilotlar yeterliliğini kanıtlamak için yazılı ve sözlü sınavlara girmelidir.”
  • Havacılık İngilizcesini konuşabilmek ve anlamak için önce uluslararası fonetik alfabesini öğrenmelisiniz. Ardından “anlaşıldı” anlamına gelen “roger” gibi uçuşlarda duymuş olabileceğiniz bir düzine kodlanmış kelimeleri yani freyzyolojiyi öğrenirsiniz. Örneğin, “affirm”, Havacılık İngilizcesinde “evet” ve “approach”, “yere yaklaşmak” anlamlarına gelmektedir.
  • Havacılığın dili sürekli değişirken, pilotların uçakları güvenle uçurabilmeleri için katı dil sınavlarından geçmeleri gerekmektedir. Pilot ve hava trafik kontrolörlerinin sahip olması gereken İngilizce dil yeterlilik şartları ICAO tarafından belirlenmiştir. ICAO İngilizce yeterlilik seviyelerini “pre-elementary (Seviye 1), elementary (Seviye 2), pre-operational (Seviye 3), operational (Seviye 4), extended (Seviye 5) ve expert (Seviye 6)” şeklinde sıralar. Pilot ve hava trafik kontrolörlerinin minimum Seviye 4 İngilizce yeterliliğine sahip olması beklenir.
  • Adayların belirlenen yeterliliği sağladıklarını kanıtlayabilmeleri adına TEAP (Test of English for Aviation Personnel) sınavına girmeleri gerekmektedir. Bu sınav yüz yüze mülakat şeklindedir. Seviye 4 İngilizce yeterliliğine sahip olan çalışanlar her 3 yılda bir tekrar test edilirler. Seviye 5 İngilizce yeterliliğine sahip olan çalışanlar ise her 5 yılda bir tekrar test edilirler. Seviye 6 İngilizce yeterliliğine sahip çalışanlar ise yeniden test edilmezler. Tekrar test edilen ancak sınavda başarısız olan çalışanlar uluslararası uçuşlarda görevlendirilemezler.

Yazan: Macide Nur Atagün

Kaynakça:

Sedefoğlu, Sev. Teknolojinin Etkisinde Dilin Dönüşümü: Havacılık İngilizcesi’nin Kullanımı Üzerine Bir Araştırma.

Uslu, Mehmet Emin. Türkiye’de Pilotaj ve Hava Trafik Kontrol Alanında Eğitim Veren Üniversitelerin İngilizce Ders İçeriklerinin ICAO Dil Yeterlilik Kriterlerine Göre İncelenmesi.

Ragan, Peter. Aviation English: An Introduction.

Kim, Hyejeong, and Catherine Elder. Understanding Aviation English as a Lingua Franca.

Hazrati, Alireza. Intercultural Communication and Discourse Analysis: The Case of Aviation English.

Aiguo, Wang. Reassessing the Position of Aviation English: from a Special Language to English for Specific Purposes.

Douglas, Dan. Nobody Seems to Speak English Here Today: Enhancing Assessment and Training in Aviation English.

Mariner, Liz. Cleared for Takeoff: English for Pilots, Books 1 & 2.

Ellis, Sue, and Terence Gerighty. English for Aviation: for Pilots and Air Traffic Controllers. Oxford University Press, 2015.

Estival, Dominique, et al. Aviation English a Lingua Franca for Pilots and Air Traffic Controllers. Routledge, Taylor & Francis Group, 2016.

Emery, Henry, et al. Aviation English for ICAO Compliance. Macmillan, 2010.

Shawcross, Philip, and Jeremy Day. Flightpath: Aviation English for Pilots and ATCOs; Teachers Book. Cambridge University Press, 2011.

Yorum Bırak ;

E-mail hesabınız yayınlanmayacaktır.

Belki İlgini Çeker ;

En Yeniler

Havacılık Psikolojisi Uçan Blog
Havacılık Psikolojisi Uçan Blog